အူမကြီးမှန်ပြောင်းကြည့်ခြင်းကြောင့် အူမကြီးကင်ဆာမစတင်မှီ ကုသမှုအမြန်ရယူနိုင်သည်။

အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာသော်လည်း စစ်ဆေးခြင်းနှင့် ကုသခြင်းဆိုင်ရာ နည်းပညာများ တိုးတက်လာမှုကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်း သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ ဖြစ်ပွားမှုအန္တရာယ်သည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အမျိုးသားနှင့် အမျိုးသမီး နှစ်ဦးစလုံးတွင် ၂၅ ဦးတွင် ၁ ဦးဖြစ်သည်။ သို့သော်၊ ဤအန္တရာယ်သည် တစ်ဦးချင်းအချက်များပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားနိုင်သည်။ အူမကြီးကင်ဆာသည် အများအားဖြင့် အူမကြီးအတွင်းရှိ polyps မှ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ အကြောင်းရင်းအတိအကျကို မရှင်းမလင်းဖြစ်နေသော်လည်း ဖြစ်နိုင်ခြေအချက်များကို အုပ်စုနှစ်စုအဖြစ် အမျိုးအစားခွဲနိုင်သည်-

Individual Risk factors: 

အသက်အရွယ် – ယခင်က အူမကြီးကင်ဆာလူနာများ၏ 90% ကျော်သည် ပျမ်းမျှအသက် 60-65 နှင့် အသက် 50 နှစ်အထက်များဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များတွင် အသက် 50 နှစ်အောက်လူနာများတွင် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး အငယ်ဆုံးလူနာမှာ အသက် 18 နှစ်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မိသားစုရာဇဝင်နှင့် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ – အူမကြီးကင်ဆာရှိသူများ၏ 20% ခန့်သည် မိသားစုရာဇဝင်ရှိဖူးသည်။

polyps ဖြစ်စဥ်မှတ်တမ်း- လေ့လာမှုများအရ အချို့သော polyps အမျိုးအစားများသည် အူမကြီးကင်ဆာအထိ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုများက ဖော်ပြသည်။ စောစီးစွာရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းဖြင့် polyps ကိုဖယ်ရှားခြင်းသည်ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်သည်။

Environmental Risk factors:

အဝလွန်ခြင်းနှင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုမရှိခြင်း- သုတေသနများက ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်သည် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းသည် ဇီဝဖြစ်စဥ်ကို ပိုမိုတိုးစေပြီး အူလမ်းကြောင်းလှုပ်ရှားမှုကို မြှင့်တင်ပေးကာ အူမကြီးကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို ရေရှည်လျှော့ချနိုင်သည်။

အစားအသောက်- အချို့သောအစားအစာများတွင် ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သောပစ္စည်းများ၊ အထူးသဖြင့် ဝက်အူချောင်းများ၊ အသားပြား၊ အချဉ်ဖောက်ထားသော အသားလုံးများနှင့် အနီရောင်အသားများကဲ့သို့သော ပြုပြင်ထားသောအသားများ ပါဝင်နိုင်သည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း- အူမကြီးကင်ဆာသေဆုံးမှု၏ 12% သည် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။

အရက်- အထူးသဖြင့် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းနှင့် အရက်သောက်ခြင်းပေါင်းစပ်လိုက်သောအခါ  ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို ပိုမိုတိုးပွားစေသည်။

အစောပိုင်းရောဂါလက္ခဏာများနှင့် စစ်ဆေးခြင်း-

အစောပိုင်းအဆင့်တွင် အူမကြီးကင်ဆာသည် သိသာထင်ရှားသော လက္ခဏာများကို မဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါ။ သို့သော်၊ ရောဂါတိုးလာပြီး polyps ပိုကြီးလာသည်နှင့်အမျှ၊ ရောဂါလက္ခဏာများပါဝင်နိုင်သည်-

• ဝမ်းထဲတွင် သွေး သို့မဟုတ် ချွဲများပါလာခြင်း
• ၀မ်းသွားရင် ပမာဏနည်းခြင်း
• ဝမ်းချုပ်ခြင်း နှင့် ဝမ်းလျှောခြင်းတို့ကို တလှည့်စီ ဖြစ်စေခြင်း
• ဗိုက်အောင့်ခြင်း
• ဝမ်းဗိုက်ကယ်ခြင်း
• ၀မ်းဗိုက်တွင် အလုံးပေါ်လာခြင်းကိုသိသိသာသာစမ်းမိခြင်း

အသက် 45-50 နှစ်တွင် အူမကြီးမှန်ပြောင်းဖြင့် စောစီးစွာစစ်ဆေးခြင်းဖြင့် ရောဂါကိုသိရှိနိုင်ပြီး အချိန်မီကုသနိုင်သည် သို့မဟုတ် ကင်ဆာမဖြစ်မီတွင် polyps ကိုတွေ့ရှိပါက ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သည်။

ကုသမှု

အူမကြီးကင်ဆာအတွက် ကုသမှုသည် အလုံးအကျိတ်၏ပြင်းထန်မှု၊ အဆင့်၊ တည်နေရာနှင့် အရွယ်အစားအပြင် လူနာ၏အသက်၊ အခြေခံကျန်းမာရေးနှင့် နောက်ခံရောဂါများပေါ်တွင် မူတည်သည်။ အဓိက ကုသနည်း 4 မျိုး ရှိပါသည်။

ခွဲစိတ်မှု- အူလမ်းကြောင်းနှင့် အကျိတ်များ၏ ရောဂါရှိသောအပိုင်းကို ဖယ်ရှားခြင်း။ အချို့သောအခြေအနေများတွင်၊ အကျိတ်သည် စအိုအောက်ပိုင်းအနီးတွင် တည်ရှိပါက၊ ၀မ်းအိတ်ပိုက် colostomy လိုအပ်နိုင်သည်။

ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး- ခွဲစိတ်ဆရာဝန်၏ အကဲဖြတ်မှုအပေါ်မူတည်၍ ခွဲစိတ်မှုမတိုင်မီ သို့မဟုတ် အပြီးတွင် တွဲဖက်အသုံးပြုသည်။ အူမကြီးနှင့် စအိုကင်ဆာများအတွက် အသုံးများသည်။

ဓာတုကုထုံး- ဆေးဘက်ဆိုင်ရာညွှန်ပြချက်များအပေါ်အခြေခံ၍ ဆရာဝန်မှဆုံးဖြတ်သည့်အတိုင်း ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးဖြင့် သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုမပြုလုပ်မီ သို့မဟုတ် အပြီးတွင် ဆက်လက်ကုသနိုင်သည်။ အစောပိုင်းအဆင့်လူနာများအတွက် အမြဲတမ်းမလိုအပ်ပါ။

ပစ်မှတ်ထားကုထုံး- ဓာတုကုထုံးနှင့် ပေါင်းစပ်အသုံးပြုသည်။ (တိကျသောဆေးဝါး) ကို အကျိတ်တစ်သျှူး၏ မျိုးဗီဇစမ်းသပ်မှုပေါ်တွင် မူတည်ပြီး ကုသပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်။အူမကြီးကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းမှာ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များကို ရှောင်ရှားရန်ဖြစ်သည်။ မိသားစု ရာဇဝင်ရှိသူများအတွက်၊ ပုံမှန် အူမကြီးမှန်ပြောင်းစစ်ဆေးခြင်းသည် နောင်တွင် ကင်ဆာအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည့် အူမကြီးအတွင်းရှိ အလုံးများ သို့မဟုတ် အကျိတ်များကို သိရှိနိုင်သည်။