လူနာအခြင္႔အေရးႏွင့္တာ၀န္မ်ားဆိုင္ရာေၾကညာခ်က္

လူနာမ်ားအေနျဖင့္အေကာင္းဆံုးေဆးကုသမႈကိုရရွိရန္ႏွင့္က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၏အေရးပါျခင္းကိုသ ေဘာေပါက္နားလည္ေစရန္အတြက္ေဆးပညာေကာင္စီ၊သူနာျပဳေကာင္စီ၊ေဆး၀ါးေကာင္စီ၊သြားဘက္ဆိုင္ရာေကာင္စီ၊ကိုယ္ခႏၶာျပန္ လည္သန္စြမ္းေရးေကာင္စီ၊ေဆးဘက္ဆိုင္ရာနည္းပညာေကာင္စီႏွင့္တိုင္းရင္းေဆးပညာေကာင္စီတို႔ပူးေပါင္း၍လူနာအခြင္႔အေရးႏွင့္ တာ၀န္မ်ားဆိုင္ရာေၾကညာခ်က္ကိုေအာက္ပါအတိုင္းထုတ္ျပန္ထားပါသည္။
လူနာအခြင္႔အေရး

1. လူနာတိုင္းတြင္ထိုင္းႏိုင္ငံဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွသတ္မွတ္ထားသည္႔အတိုင္းက်န္းမာေရးဆိုင္ရာကၽြမ္းက်င္သူမ်ားထံမွပညာ
   ရပ္စံႏႈန္းႏွင့္အညီေဆးကုသမႈႏွင့္က်န္းမာေရးေစာင္႔ေရွာက္မႈရရွိရန္အေျခခံအခြင့္အေရးရွိပါသည္။
2. ေဆးကုသမႈေတာင္းခံေသာလူနာမ်ားသည္မျဖစ္မေနအေရးေပၚအသက္ကယ္ျခင္းမွလြဲ၍မိမိအားေဆးကုသမႈခံယူရန္ သေဘာတူမတူေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူထံမွေရာဂါအေျခအေန၊ စစ္ေဆးမႈ၊ကုသမႈ၊ စစ္ေဆးကုသမႈတို႔မွေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးတို႔ႏွင့္ဆိုင္ရာမွန္ကန္ျပည့္စံုေသာအခ်က္အလက္မ်ားကိုလူနာနားလည္ႏိုင္ေသာဘာသာစကားျဖင့္သိရွိရန္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။
3. အသက္အႏၲရာယ္ရွိေနသည့္အေရးေပၚအေျခအေနလူနာမ်ားသည္လူနာထံမွအကူအညီေတာင္းသည္မေတာင္းသည္ကို စဥ္းစားမေနဘဲမျဖစ္မေနလိုအပ္သည့္အေျခအေနအရဆရာ၀န္၏အေရးေပၚအသက္ကယ္ကုသမႈကိုအလ်င္ျမန္ဆံုးရရွိႏိုင္ရန္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။
4. လူနာတြင္မိမိအားကုသမႈေပးမည့္သူ၏အမည္အျပည္႔အစံုႏွင့္ပညာရွင္အလုပ္အကိုင္ကိုသိရွိရန္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။
5. လူနာတြင္မိမိအားကုသေနသည့္ဆရာ၀န္အျပင္အျခားဆရာ၀န္ထံမွဒုတိယအၾကံျပဳေဆြးေႏြးခ်က္ကိုေတာင္းခံႏိုင္ျခင္း၊လက္ရွိကုသမႈအခြင္႔အလမ္း၏စည္းမ်ဥ္းအတိုင္းဆရာ၀န္သ္ို႔မဟုတ္ေဆးရံုေျပာင္းလဲခြင့္ေတာင္းခံႏိုင္ျခင္းစသည့္အခြင့္အေရးမ်ားရွိပါသည္။
6. လူနာ၏အက်ိဳးသို႔မဟုတ္ဥပေဒေၾကာင္းအရကိုယ္တိုင္သေဘာတူညီမႈသို႔မဟုတ္ကုသမႈေပးသူ၏တာ၀န္အရေဆာင္ရြက္ရသည္မွလြဲ၍မိမိႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္အခ်က္အလက္မ်ားကိုအျခားသူမသိေအာင္ဆရာ၀န္ကထိန္းသိမ္းထားေပးရန္လူနာတြင္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။
7. လူနာတြင္က်န္းမာေရးဆိုင္ရာသုေတသန၌စမ္းသပ္ခံသူအျဖစ္ပါ၀င္ရန္သို႔မဟုတ္ပါ၀င္ျခင္းမွႏွဳတ္ထြက္္ရန္အတြက္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ ရန္အလို႔ငွာသက္ဆိုင္ေသာအခ်က္အလက္မ်ားကိုျပည့္စံုစြာသိရွိႏိုင္မည့္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။
8. အဆိုပါေဆးရံု၏လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားအတိုင္းေတာင္းဆိုသည့္အခါအျခားသူ၏ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးကိုခ်ိဳးေဖာက္မႈမျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္လူနာမွတ္တမ္းရွိမိမိ၏ေဆးကုသမႈအခ်က္အလက္မ်ားကိုသိရွိႏိုင္သည့္အခြင့္အေရးလူနာတြင္ရွိပါသည္။
9. မိမိကိုယ္တိုင္အခြင့္အေရးအသံုးမျပဳႏိုင္သူျဖစ္သည့္အသက္၁၈ႏွစ္မျပည့္ေသးေသာခေလး၊ကိုယ္အဂၤါသို႔မဟုတ္စိတ္ပိုင္းဆိုင္ ရာခ်ိဳ႕တဲ့သူလူနာ၏ကိုယ္စားမိခင္၊ဖခင္သို႔မဟုတ္တရား၀င္ကိုယ္စားလွယ္ကလူနာအခြင့္အေရးမ်ားကုိအသံုးျပဳႏိုင္ပါမည္။

လူနာေဆာင္ရြက္သင့္သည္မ်ား

1. ေရာဂါရွာေဖြစစ္ေဆးရန္သို႔မဟုတ္ေဆးကုသမႈခံယူရန္သေဘာတူသည္သို႔မဟုတ္မတူသည္လက္မွတ္မထိုးခင္သက္ဆိုင္သည္႔အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္႔ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုနားလည္ႏိုင္ေစရန္ေမးျမန္းပါ။
2. က်န္းမာေရးဆိုင္ရာေဆးကုသမႈေပးမည္႔သူမ်ားအားက်န္းမာေရးဆိုင္ရာႏွင့္ေဆးပညာဆိုင္ရာအျဖစ္မွန္အခ်က္အလက္မ်ားကိုမွန္ကန္ျပည္႔စံုစြာေပးပါ။
3. ေဆးကုသမႈဆိုင္ရာမ်ားကိုက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းလိုက္နာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ။လိုက္နာမ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါကလည္းက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာ
   က္သူမ်ားကိုအသိေပးပါ။
4. ေဆးရံုစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအတိုင္းလိုက္နာေဆာင္ရြက္ပါ။
5. က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား၊အျခားလူနာမ်ားႏွင့္သတင္းေမးလာသူမ်ားအားယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းေလးစားမႈျဖင့္ဆက္ဆံျပဳမူပါ။
6. မိမိ၏ကုသမႈအခြင့္အေရးႏွင့္သက္ေသအေထာက္အထားကိုသက္ဆိုင္ရာေဆးရံု၀န္ထမ္းအားအသိေပးပါ။
7. လူနာသည္ေဆးပညာဆိုင္ရာအာက္ေဖၚျပပါအခ်က္အလက္အမွန္မ်ားကိုသိရွိသင့္ပါသည္။

7.1 စံႏႈန္းႏွင့္က်င့္၀တ္အရတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရသည္႔က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ားသည္ဥပေဒအတိုင္းကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ခြင့္ကိုရရွိထားျပီျဖစ္ျပီးတရားမမ်ွတေသာစြပ္စြဲခ်က္မ်ားမွကာကြယ္ေပးေသာအခြင့္အေရးရွိပါသည္။
7.2 ဤေဆးပညာဆိုသည္မွာထိုအတတ္ပညာတြင္လူနာအတြက္ဆိုးက်ိဳးထက္ေကာင္းက်ိဳးသာရွိသည့္သိပၸံဘာသာရပ္ဆိုင္ရာအတည္ျပဳခ်က္ရရွိထားျပီးျဖစ္ေသာအေနာက္တိုင္းေဆးပညာကိုဆိုလိုပါသည္။
7.3 ေဆးပညာသည္ေရာဂါတိုင္းသို့မဟုတ္အေျခအေနတိုင္းကိုေရာဂါရွာေဖြႏိုင္ျခင္း၊ကာကြယ္ႏိုင္ျခင္း၊သို႔မဟုတ္ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ကုသႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။
7.4 မည္သည့္ေဆးကုသမႈတြင္မဆိုမလိုလားေသာေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးရွိပါသည္။ထို႔အျပင္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူသည္လံုေလာက္စြာသတိထားေဆာင္ရြက္မႈရွိျပီးေစကာမႈထိုကုသမႈ၏သဘာ၀အေျခအေနအရမခန္႔မွန္းႏိုင္ေသာအျဖစ္အပ်က္ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေျခရွိပါသည္။
7.5 ခြဲျခားစိတ္ျဖာရန္၊ေရာဂါရွာေဖြရန္ႏွင့္ကုသျပီးဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ရန္စစ္ေဆးရာတြင္ေဆာင္ရြက္မႈစံႏႈန္းအရမ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္အသံုးျပဳေသာနည္းပညာ၏ကန္႔သတ္ခ်က္ႏွင့္အျခားပတ္၀န္းက်င္အေျခေနမ်ားေၾကာင့္လြဲေခ်ာ္တိမ္းေစာင္းမႈမ်ားျဖစ္ ေပၚႏိုင္ပါသည္။
7.6 က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူသည္စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈႏွင့္အျဖစ္အပ်က္အေျခအေနအရကန္႔သတ္ခ်က္အတိုင္းေဆးပညာရပ္ပါကုသမႈအစီအစဥ္ကိုဆင္ျခင္ေရြးခ်ယ္ရန္အခြင့္အေရးရွိပါသည္။ထို႔အျပင္လူနာ၏အခြင့္အေရးႏွင့္အက်ိဳး ေက်းဇူးအတြက္ေဆြး ေႏြးတိုင္ပင္ျခင္းအျခားတစ္ေနရာသို႔ပို႔ေဆာင္ကုသေစျခင္းကိုေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိပါသည္။
7.7 လူနာ၏အက်ိဳးေက်းဇူးအတြက္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူမွလူနာအသက္အႏၲရာယ္အတြက္အေရးေပၚမဟုတ္ေသာအေျခအေနတြင္သင္႔ေတာ္ေသာေဆးကုသမႈကိုရရွိေစရန္အၾကံညာဏ္ေပးျခင္းသို့မဟုတ္အျခားေဆးရံုသို႔လႊဲ ေျပာင္းေပးျခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေကာင္းေဆာင္ရြက္ပါလိမ့္မည္။
7.8 လူနာ၏က်န္းမာေရးဆိုင္ရာအခ်က္အလက္အျဖစ္မွန္မ်ားကို္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူအားမေျပာဘဲထိမ္ခ်န္ ထားျခင္းသည္ေဆး၀ါးကုသမႈတြင္ဆိုးက်ိဳးရွိေစပါသည္။
7.9 ေဆးရံုအေရးေပၚခန္းသည္အေရးေပၚကုသရန္လိုအပ္သူမ်ားႏွင့္အသက္အႏၲရာယ္ရွိေနသူမ်ားအတြက္သာအသံုး ျပဳပါသည္။

S/D-VTN-003.2 Rev.0 (01 Jul 2008)