อย่าปล่อยให้ “ภาวะซีด” กระทบพัฒนาการเด็ก

ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการทางร่างกายชัดเจน จนกระทั่งมีอาการซีดรุนแรงขึ้น จนทำให้เกิดอาการ ได้แก่ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย หัวใจเต้นเร็ว และส่งผลต่อการทำกิจกรรมต่าง ๆ ระหว่างวันได้ และหากไม่ได้รับการรักษา จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อสมอง และพัฒนาการตามวัยของเด็กได้ โดยเฉพาะภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก พบว่าเด็กที่มีภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็กจะมีระดับสติปัญญา หรือ ไอคิว ต่ำกว่าเด็กที่ไม่มีภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็กอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

ภาวะซีดในเด็กสามารถเกิดขึ้นได้จาก 2 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้

• ภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก อาจพบในเด็กเล็กตั้งแต่อายุ 6 เดือนเป็นต้นไป โดยเฉพาะเด็กที่รับประทานนมแม่เพียงอย่างเดียวและกินอาหารเสริมมื้อหลักไม่เพียงพอ แม้ว่านมแม่จะมีสารอาหารที่ครบถ้วน และมีประโยชน์มากที่สุด แต่หลังอายุ 6 เดือนเป็นต้นไป นมแม่เพียงอย่างเดียวมีปริมาณธาตุเหล็กที่ไม่เพียงพอต่อความต้องการต่อวัน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องได้รับอาหารเสริมที่มีธาตุเหล็กสูงอย่างพียงพอร่วมด้วย ส่วนในเด็กโตมักเกิดจากปัญหาการเลือกรับประทานอาหาร เช่น ไม่รับประทานผักใบเขียว หรือเนื้อสัตว์ เป็นต้น ในกลุ่มวัยรุ่นหญิงที่เริ่มมีประจำเดือน มีการเสียเลือดมาก อาจประสบปัญหาการขาดธาตุเหล็กได้ง่าย
• ภาวะซีดจากโรคธาลัสซีเมีย ถ่ายทอดจากพันธุกรรม เกิดจากความผิดปกติในการสังเคราะห์ฮีโมโกลบิน ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดง จึงทำให้เม็ดเลือดแดงแตกง่าย และทำให้เกิดภาวะซีด

การวินิจฉัย

สามารถตรวจเลือดเพื่อดูค่าความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดง และวิเคราะห์ว่าลักษณะของเม็ดเลือดแดงนั้น เพื่อวินิจฉัยภาวะซีด และพิจารณาตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุหากมีภาวะซีด เพื่อให้การรักษาที่เหมาะสมกับโรคต่อไป

การรักษา

ในกรณีภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก ควรปรับ และเสริมอาหารที่มีธาตุเหล็กอย่างเพียงพอ ร่วมกับการรับประทานยาธาตุเหล็กเพื่อรักษาภาวะซีดอย่างเหมาะสม
ในกรณีภาวะซีดจากโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง เมื่อมีความจำเป็นอาจต้องพิจารณารักษาด้วยการให้เลือดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อรักษาระดับความเข้มข้นของเลือดให้เหมาะสม เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากภาวะซีดรุนแรงที่ส่งผลต่อการทำงานของหัวใจ และการเจริญเติบโตของร่างกาย

อย่างไรก็ตาม หากสงสัยว่าบุตรหลานเข้าข่ายภาวะซีด ควรพบแพทย์เพื่อตรวจรักษาก่อนที่ภาวะอาการจะกระทบต่อพัฒนาการต่าง ๆ ของเด็ก

ศูนย์กุมารเวชกรรม ( Super Kid’s Center)
โทร : 02-734-0000 ต่อ 3310 , 3312