Khi con bạn mắc bệnh máu

Bệnh bạch cầu nhi khoa hay còn được gọi là ung thư máu bạch cầu ở trẻ em, là loại ung thư phổ biến nhất ở trẻ em và thanh thiếu niên, là một loại ung thư của các tế bào máu trắng. Các tế bào máu trắng bất thường hình thành trong tủy xương nhanh chóng di chuyển qua hệ tuần hoàn và lấn át các tế bào khỏe mạnh. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và các vấn đề khác cho cơ thể.

Mặc dù việc một đứa trẻ mắc ung thư là vô cùng khó khăn, nhưng điều đáng mừng là phần lớn trẻ em và thanh thiếu niên mắc bệnh bạch cầu đều phản ứng tích cực với điều trị.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh bạch cầu ở trẻ em

• Di truyền: Di truyền từ bố mẹ
• Rối loạn di truyền như hội chứng Li-Fraumeni, Down, hoặc Klinefelter
• Hệ miễn dịch suy giảm
• Có anh chị em mắc bệnh bạch cầu (Nguy cơ cao hơn nhiều với cặp song sinh cùng trứng)
• Thừa cân
• Tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời
• Mẹ uống nhiều rượu trong thai kỳ
• Tiếp xúc với bức xạ và một số hóa chất (benzen, thuốc trừ sâu)
• Tiếp xúc với hóa trị liệu
• Tiếp xúc với trường điện từ
• Sống gần nhà máy điện hạt nhân
• Lịch sử suy giảm hệ miễn dịch như ghép tạng

Các loại bệnh bạch cầu ở trẻ em 

Hầu hết các trường hợp bệnh bạch cầu ở trẻ em đều là loại cấp tính, có nghĩa là chúng phát triển nhanh chóng. Một số ít trường hợp là mạn tính và phát triển chậm hơn.

• Bệnh bạch cầu lymphoblastic cấp tính (ALL), còn được gọi là bệnh bạch cầu cấp dòng lympho. ALL chiếm tỉ lệ ba trong bốn trường hợp bệnh bạch cầu ở trẻ em.
• Bệnh bạch cầu tủy cấp tính dòng tế bào tuỷ xương (AML). AML là loại bệnh bạch cầu phổ biến thứ hai ở trẻ em.
• Bệnh bạch cầu dòng hỗn hợp (hybrid or mixed lineage leukemia). Đây là một loại bệnh bạch cầu hiếm gặp với các đặc điểm của cả ALL và AML.
• Bệnh bạch cầu dòng tủy mạn tính (CML). CML hiếm gặp ở trẻ em.
• Bệnh bạch cầu dòng lympho mạn tính (CLL). CLL rất hiếm gặp ở trẻ em.
• Bệnh bạch cầu dòng tuỷ đơn bào (JMML). Đây là một loại bệnh hiếm gặp, không thuộc loại cấp tính hay mạn tính, thường xảy ra ở trẻ em dưới tuổi.

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh bạch cầu ở trẻ em

• Mệt mỏi hoặc da nhợt nhạt
• Nhiễm trùng và sốt
• Thường xuyên và dễ chảy máu hoặc bầm tím
• Mệt mỏi hoặc yếu sức cực độ
• Khó thở
• Ho

Các triệu chứng khác

Ngoài những triệu chứng đã nêu, trẻ em mắc bệnh bạch cầu có thể có thêm các triệu chứng sau:

• Đau xương hoặc khớp
• Sưng ở bụng, mặt, tay, nách, hai bên cổ hoặc háng
• Sưng trên xương đòn
• Mất cảm giác ăn ngon miệng hoặc giảm cân
• Đau đầu, co giật, mất thăng bằng hoặc thịt lực bất thường, nhìn mờ
• Nôn mửa
• Phát ban
• Vấn đề về lợi

Chẩn đoán bệnh bạch cầu ở trẻ em

Để chẩn đoán bệnh bạch cầu ở trẻ em, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe toàn diện và lấy tiền sử bệnh. Các xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh bạch cầu cũng như phân loại loại bệnh. Các xét nghiệm ban đầu có thể bao gồm:

• Xét nghiệm máu để đo số lượng tế bào máu và xem chúng xuất hiện như thế nào.
• Chọc hút tủy xương và sinh thiết thường được lấy từ xương chậu để xác nhận chẩn đoán bệnh bạch cầu.
• Chọc dò tuỷ sống hay còn gọi là xét nghiệm dịch não tủy để kiểm tra sự lây lan của tế bào bạch cầu trong dịch bao quanh não và tuỷ sống

Bác sĩ giải phẫu học sẽ kiểm tra các tế bào từ xét nghiệm máu dưới kính hiển vi. Bác sỹ chuyên gia cũng kiểm tra mẫu tủy xương để xác định số lượng tế bào tạo máu và tế bào mỡ. Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện để giúp xác định loại bệnh bạch cầu mà con bạn có thể mắc phải. Những xét nghiệm này cũng giúp bác sĩ biết mức độ khả năng bệnh bạch cầu phản ứng với điều trị. Một số xét nghiệm có thể được lặp lại sau đó để xem trẻ đáp ứng với điều trị như thế nào.

Điều trị bệnh bạch cầu ở trẻ em

Hãy thảo luận chân thành với bác sĩ của con bạn và các thành viên khác trong đội ngũ chăm sóc ung thư về những lựa chọn tốt nhất cho con bạn. Việc điều trị chủ yếu phụ thuộc vào loại bệnh bạch cầu ở trẻ cũng như các yếu tố khác.  

Tin tốt là tỷ lệ sống sót sau điều trị đối với hầu hết các loại bệnh bạch cầu ở trẻ em đã tăng lên theo thời gian. Và điều trị tại các trung tâm chuyên biệt cho trẻ em và thanh thiếu niên mang lại những lợi ích của việc chăm sóc chuyên môn. Ngoài ra, ung thư ở trẻ em, như bệnh bạch cầu ở trẻ em, có xu hướng đáp ứng với điều trị tốt hơn so với ung thư ở người lớn,và cơ thể trẻ em thường chịu đựng điều trị tốt hơn.

Trước khi bắt đầu điều trị bệnh bạch cầu ở trẻ em

Trước khi bắt đầu điều trị chính cho bệnh bạch cầu, đôi khi trẻ cần điều trị để xử lý các biến chứng của bệnh. Ví dụ,sự thay đổi trong tế bào máu có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc chảy máu nghiêm trọng và có thể ảnh hưởng đến lượng oxy đến các mô của cơ thể. Điều trị có thể bao gồm việc sử dụng kháng sinh, truyền máu hoặc các biện pháp khác để chống nhiễm trùng. Dưới đây là hai phương pháp điều trị chính:

Hai phương pháp điều trị chính

• Hóa trị liệu là phương pháp điều trị chính cho bệnh bạch cầu ở trẻ em. Trẻ sẽ nhận thuốc chống ung thư qua đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch hoặc vào dịch não tủy. Để ngăn ngừa bệnh bạch cầu tái phát, có thể có liệu pháp duy trì được thực hiện theo chu kỳ trong khoảng thời gian từ hai đến ba năm.
• Liệu pháp đích cũng đôi khi được sử dụng cho bệnh bạch cầu. Liệu pháp này nhắm vào các phần cụ thể của tế bào ung thư, hoạt động khác biệt so với hóa trị liệu tiêu chuẩn. Là phương pháp điều trị hiệu quả cho một số loại bệnh bạch cầu ở trẻ em, liệu pháp đích thường có tác dụng phụ ít nghiêm trọng hơn.

Ngoài hóa trị liệu và liệu pháp đích, các phương pháp điều trị khác có thể bao gồm xạ trị, sử dụng bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư và thu nhỏ khối u. Nó có thể được sử dụng để giúp ngăn ngừa hoặc điều trị sự lây lan của bệnh bạch cầu đến các bộ phận khác của cơ thể. Phẫu thuật thì hiếm khi được sử dụng để điều trị bệnh bạch cầu ở trẻ em.   

Nếu điều trị tiêu chuẩn có khả năng kém hiệu quả thì ghép tế bào gốc có thể là lựa chọn tốt nhất. Phương pháp này bao gồm việc cấy ghép các tế bào gốc tạo máu sau khi xạ trị toàn thân kết hợp với hoá trị liệu liều cao được thực hiện trước để tiêu diệt tuỷ xương của trẻ.

Để biết thêm thông tin, vui lòng liên hệ:

Trung tâm về trẻ em, Bệnh viện Vejthani 
Điện thoại: (+66)2-734-0000 máy nhánh 3310, 3312, 3319 
Hotline tiếng Việt: (+66) 97-291-3351