Cấy ghép thận từ người hiến sống: Bước ngoặt đến chất lượng cuộc sống tốt hơn

Bệnh nhân suy thận mạn tính giai đoạn cuối thường phải đối mặt với cuộc sống phụ thuộc vào máy lọc máu suốt đời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, hạn chế khả năng làm việc và các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Hiện nay, cấy ghép thận được xem là phương pháp điều trị tối ưu, giúp bệnh nhân cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.

Theo BS. Nataphut Boovisuth, Khoa Nội thận, Bệnh viện Vejthani, cấy ghép thận là giải pháp điều trị hiệu quả nhất cho bệnh nhân suy thận mạn tính giai đoạn cuối, với tỷ lệ thành công cao và giúp bệnh nhân có cuộc sống chất lượng hơn mà không cần phải lọc máu suốt đời. Tuy nhiên, để thực hiện cấy ghép thận, bệnh nhân cần sử dụng thuốc ức chế miễn dịch để ngăn ngừa cơ thể đào thải quả thận ghép, một quá trình được gọi là thải ghép. Phương pháp này phù hợp với hầu hết các bệnh nhân, trừ những trường hợp chống chỉ định như suy đa tạng, ung thư hoặc nhiễm khuẩn chưa khống chế.

Việc ghép thận từ người hiến có 2 hình thức chính:

1. Ghép thận từ người hiến chết não: Nguồn thận đến từ những người bị chết não do tai nạn hoặc nhiều nguyên nhân khác. Theo luật và y khoa, họ được cho là đã chết nhưng các cơ quan nội tạng vẫn hoạt động bình thường. Tại Thái Lan, Trung tâm hiến tạng của Hội Chữ thập đỏ Thái Lan sẽ phân phối thận cho các bệnh nhân suy thận mãn tính theo thứ tự. Tỷ lệ thành công của việc ghép thận từ người hiến chết não vào khoảng 85-90%.
2. Ghép thận từ người hiến sống: Nguồn thận đến từ người thân có quan hệ huyết thống hoặc vợ/chồng đã kết hôn và chung sống trên 3 năm. Trong trường hợp có con chung, thời gian chờ đợi có thể ngắn hơn. Tỷ lệ thành công của việc ghép thận từ người hiến sống cao hơn, đạt khoảng 95-98%. Người hiến sống phải trải qua quy trình kiểm tra sức khỏe kỹ lưỡng và có sức khỏe tốt hơn so với sức khỏe người bình thường.

Theo BS.Thuchchai Pipitpanpipit, Khoa Ngoại tiết niệu, Bệnh viện Vejthani, kỹ thuật phẫu thuật ghép thận là yếu tố quan trọng nhất. Mọi sai sót trong phẫu thuật đều có thể dẫn đến thất bại và không thể khắc phục. Quy trình phẫu thuật ghép thận có nhiều bước phức tạp, đòi hỏi đội ngũ phẫu thuật ghép thận phải có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu về quy trình phẫu thuật. Hiện nay, có 2 phương pháp phẫu thuật lấy thận từ người hiến sống là phẫu thuật mở (open donor nephrectomy) và phẫu thuật nội soi (laparoscopic donor nephrectomy).

1. Phẫu thuật mở (open donor nephrectomy): Phẫu thuật được thực hiện sau khi đã gây mê toàn thân, thời gian phẫu thuật khoảng 2-3 giờ. Vết mổ dài khoảng 10-12cm và cần nằm viện khoảng 7 ngày để hồi phục do có thể xuất hiệu triệu chứng đau và tê hậu phẫu thuật. Sau từ 4-6 tuần người hiến có thể trở lại sinh hoạt bình thường.
2. Phẫu thuật nội soi (laparoscopic donor nephrectomy): Phẫu thuật được thực hiện sau khi đã gây mê toàn thân, thời gian phẫu thuật ngắn hơn, khoảng 1-2 giờ. Vết mổ nhỏ hơn, ít đau và thời gian hồi phục nhanh hơn, chỉ khoảng 3 ngày. Người hiến có thể trở lại sinh hoạt bình thường chỉ sau từ 1-2 tuần. 

Người hiến có thể sinh hoạt bình thường như mọi người sau khi hiến tạng. Việc lựa chọn người hiến được thực hiện rất kỹ lưỡng và đánh giá dựa trên nhiều yếu tố, nhằm đảm bảo rằng một quả thận còn lại vẫn đủ để thực hiện tốt các chức năng cần thiết. Tuổi thọ của người hiến thận cũng tương đương với người bình thường, chỉ cần tránh các hoạt động có thể gây chấn thương hoặc rủi ro cho quả thận còn lại. Trong tháng đầu tiên hậu phẫu thuật, người hiến thận cần đi kiểm tra định kỳ để theo dõi chức năng thận và sức khỏe tổng quát. Sau đó, nên kiểm tra định kỳ hàng năm.

Tuổi thọ của quả thận ghép phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Thận từ người hiến sống sẽ có tuổi thọ cao hơn từ người hiến chết não, chức năng ban đầu của thận, tuổi tác và bệnh nền của người hiến cũng là những yếu tố quan trọng.

Tuy nhiên, quan trọng không kém là việc bệnh nhân chủ động chăm sóc tốt bản thân sau khi ghép thận, điều chỉnh lối sống phù hợp và tuân thủ phác đồ điều trị sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của thận ghép.

Liên hệ tư vấn:

Trung tâm khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Vejthani
Điện thoại: (+66)2-734-0000 Ext.2200, 2204
Hotline tiếng Việt: (+66)97-291-3351